असोज १० देखि १२ गतेसम्म परेको अविरल वर्षापछिको बाढी, पहिरो र डुबानले गरेको क्षतिको विवरण आउनेक्रम जारी छ । राष्ट्रिय विपद् जोखिम न्यूनीकरण तथा व्यवस्थापन प्राधिकरणका अनुसार तीन दिन परेको अविरल वर्षाले हालसम्म २३६ जनाको मृत्यु भएको पुष्टि भएको छ ।
मृत्यु हुनेमा ११४ पुरुष, ९० महिला र ३२ जना बालबालिका छन् । बाढी र पहिरोका घटनामा तीनजना विदेशी नागरिकको पनि मृत्यु भएको प्राधिकरणले जनाएको छ । मृत्यु हुने विदेशीमा दुईजना दक्षिण कोरिया र एक अमेरिकी नागरिक छन् ।
प्राधिकरणका तथ्याङ्क अनुसार तीन दिनको बाढी र पहिरोका घटनामा परी १९ जना बेपत्ता छन् । १६५ जना घाइते भएका थिए ।
प्राधिकरणले संकलन विवरणअनसार बाढी, पहिरो र डुबानका घटनामा उद्धारका लागि ३० हजार ७३१ सुरक्षाकर्मी खटिएका थिए । घटनास्थलबाट हालसम्म १७ हजारलाई उद्धार गरिएको विवरण प्राप्त भएको थियो । जसमध्ये ९१० जनाको नेपाली सेनाको हेलिकोप्टरबाट उद्धार गरिएको थियो ।
बाढी, पहिरो र डुबानबाट देशभर ४ हजार ६६७ वटा घरमा पूर्ण क्षति भएको छ । ५ हजार ३१० वटा घरमा आंशिक क्षति गरेको प्राधिकरणले जनाएको छ । देशभर १० हजार ८०७ घरपरिवार विस्थापित भएका छन् । १६ हजार २४३ परिवार प्रभावित भएका छन् । बाढी र पहिरोले ९६ वटा विद्यालय र ६६ वटा स्वास्थ्य सेवासँग सम्बन्धित भवनमा क्षति गरेको छ ।
भौतिक पूर्वाधारमा ठूलो क्षति गरेको प्राधिकरणको रिपोर्टमा देखिन्छ । बाढी र पहिरोका कारण ५२० भन्दा बढी खानेपानी आयोजना प्रभावित भएका छन्, जसबाट ३.५ अर्ब रुपैयाँ नोक्सानी भएको छ ।
६२५.९६ मेघावाट क्षमताका ११ वटा जलविद्युत् आयोजनामा असर गरेको छ । बाढी तथा पहिरोले जलविद्युत् क्षेत्रमा ३ अर्ब रुपैयाँ बराबरको आर्थिक क्षति गरेको छ ।
यस्तै, ६ वटा सिँचाई परियोजनामा बाढी तथा पहिरोले क्षति पुर्याउँदा १.३५ अर्ब रुपैयाँ नोक्सानी व्यहोर्नु परेको छ । बाढी, पहिरो र डुबानले १० वटा राजमार्गको २४ वटा सेक्सन अवरुद्ध भएको प्राधिकरणको प्रतिवेदनमा उल्लेख छ ।
बाढी तथा पहिरोले ४४ वटा विभिन्न प्रकारका पुलमा क्षति गरेको छ । २५ वटा पुल पूर्ण रुपमा क्षति र १९ वटा पुलमा आंशिक क्षति गरको प्राधिकरणले जनाएको छ । ती पुल भत्किदा १.०४ अर्ब रुपैयाँ आर्थिक क्षति भएको छ ।
बाढी र पहिरोले दूरसञ्चार क्षेत्रमा (नेपाल टेलिकम र एनसेल) २३ करोड ५० लाख रुपैयाँ बराबरको आर्थिक क्षति गरेको छ । इन्टरनेट सेवा प्रदायकको ०.३१ अर्ब रुपैयाँ बाढी तथा पहिरोले क्षति गरेको छ ।
प्राधिकरणको प्रारम्भिक रिपोर्ट अनुसार बाढी, पहिरो र डुबानले ८८ हजार ४७६ हेक्टरमा रहेको धानवालीमा असर गर्दा ३.५ अर्ब रुपैयाँ बराबरको आर्थिक क्षति भएको छ ।
माछापालनमा समेत असर गरेको छ । ४५८ हेक्टरमा रहेको माछा पोखरीहरू बगाउँदा तथा डुबाउँदा १.१३ अर्ब रुपैयाँ बराबरको आर्थिक क्षति भएको प्राधिकरणले जनाएको छ ।
बाढी तथा पहिरोले ४ हजार ७६५ हेक्टर जमिनमा रहेको फलफूल र तरकारी खेतीमा क्षति गरेको छ । बाढीले ८५ हेक्टरमा रहेको उखुखेतीमा असर गर्दा ०.३४ अर्ब आर्थिक नोक्सानी भएको छ । बाढी तथा पहिरोले अलैंची तथा सुकमेल खेतीमा ०.७ अर्ब रुपैयाँ बराबरको क्षति गरेको छ ।
